*..อันตรายจากสุนัข..*
โดย นายสัตวแพทย์ อลงกรณ์ มหรรณพ
กรรมการสมาคมป้องกันการทารุณสัตว์แห่งประเทศ ไทย (TSPCA)ที่ปรึกษาด้านองค์ความรู้เรื่องสัตว์ป่า องค์การสวนสัตว์ ในพระบรมราชูปถัมภ์..
อุบัติเหตุหรือเหตุการณ์ที่เกิดจากการกัดทำร้ายมนุษย์จากสุนัขบางตัว หรือสุนัขบางพันธุ์ในประเทศไทย มีมาเป็นระยะๆ และเหตุการณ์ดังกล่าวก็จะเกิดในลักษณะซ้ำๆ กัน คือ สุนัขวิ่งเข้ามากัดตัวเดียวโดดๆ บางครั้งก็มากัดแบบเป็นฝูง หรือหมาหมู่ เหยื่อส่วนใหญ่จะเป็นเด็ก ผู้หญิง และคนแก่ ซึ่งไม่มีกำลังต่อสู้กับสุนัขได้ เหตุการณ์ล่าสุดที่เกิดขึ้นที่เชียงใหม่ เป็นสุนัขพันธุ์พิตต์บูล (American pitbull terrier) ซึ่งสุนัขพันธุ์นี้นำเข้ามาจากต่างประเทศ จุดอ่อนของสุนัขสายพันธุ์จากต่างประเทศ คือ เจ้าของต้องดูแลอย่างใกล้ชิด ต้องมีการเข้าโรงเรียนฝึกสุนัข ต้องตรวจสุขภาพร่างกายเป็นประจำ เป็นโรคต่างๆ ได้ง่าย เช่น โรคพยาธิหัวใจ โรคผิวหนัง ฯลฯ กรณีสุนัขพิตต์บูลนี้ต้องมีการออกกำลังกายเป็นประจำทุกวัน ควบคุมเรื่องอาหาร และทำความคุ้นเคยหรืออยู่กับเจ้าของเป็นประจำ ถ้าปล่อยปละละเลยไม่เอาใจใส่ จะเสียหมาไปเลย นิสัยจะเสียจากที่เป็นสุนัขนิสัยดีๆ จะกลับเป็นไปในทางตรงกันข้าม ก่อให้เกิดความเครียดกับตัวสัตว์ สัญชาตญาณดิบคือสายเลือดในการล่า หรือการต่อสู้จะแสดงออกมาให้เห็นอย่างเด่นชัด เมื่ออยู่ในภาวะเครียด ระดับพลังงานภายในร่างกายหรือความรุนแรงในการที่สุนัขจะแสดงออกมาจะมีมากกว่าปกติ ดังนั้นอันตรายที่จะเกิดกับเหยื่อก็จะรุนแรงตามไปด้วย บางรายอาจถึงขั้นเสียชีวิต
สุนัขพิตต์บูลปกติน้ำหนักตัวจะอยู่ระหว่าง 16-30 กิโลกรัม ความสูงช่วงไหล่ 40-50 เซนติเมตร ร่างกายโดยเฉพาะลำตัวช่วงหน้าจะมีความกว้างหรือขนาดใหญ่ เรียวไปทางด้านหลังหรือหาง ช่วงหัวซึ่งมีขนาดสั้นใหญ่ จะมีกรามหรือขากรรไกรสั้นแต่กว้างแข็งแรง กล้ามเนื้อบริเวณโคนขากรรไกรบนและล่างมีขนาดใหญ่ สามารถอ้าปากกว้างและอ้าค้างไว้ได้เป็นเวลานาน เขี้ยวบน 2 เขี้ยว เขี้ยวล่าง 2 เขี้ยว มีลักษณะใหญ่สั้นปลายแหลม ฟันกรามบนและล่างเป็นสันคม กล้ามเนื้อโคนขาหน้ามีขนาดใหญ่เป็นมัดแข็งแรง กระดูกของขาหน้าช่วงล่างใหญ่เรียวไปจนถึงนิ้วตีน ซึ่งแข็งแรงและสามารถยันพื้น หรือตะกุยได้อย่างรุนแรง กล้ามเนื้อโคนขาหลังใหญ่ ขาหลังช่วงล่างจนถึงนิ้วตีนแข็งแรงช่วยในการผลักลำตัวให้พุ่งไปข้างหน้าได้อย่างรวดเร็ว สุนัขพันธุ์ นี้ เมื่อโตขึ้นต้องได้รับการฝึกในโรงเรียนฝึกสุนัข สิ่งที่สำคัญที่ครูฝึกจะต้องทำ คือ ต้องฝึกให้เชื่อฟังคำสั่งของเจ้าของ ต้องรู้จักเข้าสังคมของเพื่อนๆ พันธุ์เดียวกัน ฝึกการออกกำลังกายที่ถูกวิธี และต้องทำเป็นประจำทุกวัน มีการควบคุมอาหารให้ถูกต้องตามหลักโภชนาการ ถ้าละเลยการดูแลเอาใจใส่ ปล่อยปละละเลย ไม่ดูแลเรื่องการเลี้ยงดู ความเป็นอยู่ กรงเลี้ยงไม่ได้มาตรฐาน สัตว์ก็จะอยู่ในสภาพเครียด สิ่งที่สัตว์จะแสดงออกมาก็จะเป็นไปในทางลบ เช่น กัดทำร้ายสัตว์อื่น กัดทำร้ายมนุษย์ กัดตาข่ายกรง แหกกรงหรือแหกรั้วบ้านออกมาทำร้ายมนุษย์หรือสัตว์ที่อยู่นอกบ้าน ก่อความเดือดร้อนรำคาญให้กับประชาชนทั่วไป
การกัดทำร้ายของสุนัขพันธุ์นี้ เมื่อสัตว์หลุดออกมาจากกรง หรือที่กักขัง ถ้าพบเจอพื้นที่กว้าง เช่น ทุ่งนา สวนผลไม้ ฯลฯ จะวิ่งอย่างไม่มีจุดหมายปลายทาง จนเหนื่อยหอบก็จะหยุด นอน หรือลงแช่น้ำ กรณีเช่นนี้มักไม่ก่อให้เกิดอันตรายกับสัตว์หรือมนุษย์ ในทางตรงข้าม ถ้าหลุดออกมาจากบ้านแล้วเจอสุนัข มนุษย์ ขวางอยู่ด้านหน้าก็จะพุ่งเข้าหาอย่างรวดเร็ว พร้อมทั้งพุ่งหรือกระโจน อ้าปากเต็มที่แล้วงับอวัยวะเป้าหมายทันที เช่น หน้า แขน ขา ลำตัว ของเหยื่อ เมื่องับติดแล้วก็จะสะบัด เนื่องจากขากรรไกรสั้นและแข็งแรงมันจะงับติด จนบางครั้งอวัยวะที่ถูกงับขาดหลุดออกมา บางครั้งถ้ามีเหยื่อหลายรายมันก็จะผละจากเหยื่อรายแรก งับเหยื่อรายถัดไปเรื่อยๆ ซึ่งเป็นพฤติกรรมก้าวร้าวที่สุนัขพิตต์บูลกระทำตามปกติ เหยื่อที่เป็นมนุษย์ สุนัขพิตต์บูลจะทำร้ายเด็ก ผู้หญิง คนแก่ ซึ่งสุนัขรู้โดยสัญชาติญาณว่าคนเหล่านี้ไม่สามารถต่อสู้กับมันได้ การป้องกันสุนัขพิตต์บูลทำร้ายสำหรับประชาชนทั่วไปที่อยู่ในพื้นที่เสี่ยง ที่มีการฝ่าฝืนเลี้ยงสุนัขพิตต์บูล
– ถ่ายรูปบ้านหรือสถานที่ ที่มีการเลี้ยงสุนัขพิตต์บูล ส่งให้เจ้าหน้าที่ตำรว, อธิบดีกรมปศุสัตว์ ตรวจสอบว่ามีการครอบครองอย่างถูกต้องหรือไม่ เพราะในอดีตเคยมีระเบียบทางราชการ ห้ามสั่งสุนัขพันธุ์อันตรายเข้ามาเลี้ยงในประเทศไทย
– การเดินทางที่จำเป็นต้องผ่านพื้นที่ ที่มีสุนัขพันธุ์อันตราย ควรมีเพื่อนบ้านที่เป็นผู้ชายเดินไปเป็นเพื่อน พร้อมทั้งไม้ขนาดพอเหมาะมือ ยาว 1.5-2 เมตร เป็นอาวุธป้องกันตัว
– กรณีมีทางสัญจรหลายเส้นทางให้เลือก ควรเลือกเส้นทางที่ไม่ผ่านบ้านที่เลี้ยงสุนัขพิตต์บูล ถึงแม้เส้นทางจะอ้อมหรือไกลไปหน่อย แต่จะปลอดภัยต่อตัวเอง
– กรณีฉุกเฉิน สุนัขพิตต์บูลพุ่งเข้ามากัด มันจะอ้าปากค้างไว้ให้เอาไม้ที่ถือติดมือมา หรือวัสดุที่สามารถหยิบใกล้ๆ ตัว แหย่เข้าไปในปากให้มันงับ แล้วพยายามวิ่งหนีขึ้นที่สูง เช่น รั้วบ้าน บันได ต้นไม้ โต๊ะ แล้วตะโกนให้คนช่วย
– กรณีมีผู้ถูกสุนัขพิตต์บูลกัด อย่ากระชากผู้ถูกกัด ให้ใช้ของแข็ง เช่น ไม้ เหล็ก สอดเข้าไปในปากและง้างขากรรไกรบนขึ้น และลดขากรรไกรล่างลง แล้วค่อยๆ เอาอวัยวะที่ถูกงับออกมา พร้อมใช้ผ้า เช่น ฉีกเสื้อพันหรือกดบาดแผลไว้ พร้อมนำส่งพบแพทย์หรือโรงพยาบาลโดยเร็ว
– กรณีฉุกเฉิน สุนัขพิตต์บูลวิ่งเข้าหาเพื่อที่จะกัดประชาชนที่อยู่กันเป็นกลุ่ม ให้หาวัสดุที่อยู่ใกล้ตัว เช่น ไม้ เหล็ก ตีไปที่บริเวณเล็บตีนทั้ง 4 ขา หรือของแหลมแทงไปที่จมูก ซึ่งเป็นจุดอ่อนของสุนัข หลีกเลี่ยงการตีไปที่ลำตัวเพราะจะเป็นการเพิ่มความดุร้ายให้แก่สัตว์ สิ่งที่สำคัญที่ประชาชนควรรู้ไว้ก็คือ การเลี้ยงสุนัขพิตต์บูล ซึ่งเป็นพันธุ์ที่อันตรายต่อประชาชน และสัตว์เลี้ยงของผู้อื่น ถ้ามีเหตุการณ์ที่เจ้าของสุนัขพิตต์บูลปล่อยสุนัขออกมาทำร้ายประชาชน จะมีความผิดตามกฎหมายอาญา และกฎหมายแพ่ง ส่วนกรณีที่เจ้าของเลี้ยงสุนัขพิตต์บูลโดยใช้โซ่ล่ามหรือขังกรงไว้ โดยไม่เคยปล่อยสัตว์ให้ได้รับอิสระในการดำรงชีวิต หรือได้แสดงพฤติกรรมตามธรรมชาติ ก่อให้เกิดความเครียดแก่ตัวสัตว์ และยังเป็นการเพิ่มความดุร้ายให้แก่สัตว์พันธุ์นี้ ซึ่งถือว่าเป็นการทรมานสัตว์ด้วยตามกฎหมาย พ.ร.บ.ป้องกันการทารุณกรรมสัตว์ฯ ผู้ที่ได้รับความเดือดร้อนจากสุนัขพันธุ์นี้ ควรแจ้งเจ้าหน้าที่ตำรวจให้ดำเนินการตามกฎหมายต่อเจ้าของสุนัขพิตต์บูล สุดท้ายนี้ อยากฝากคำแนะนำต่อผู้ที่เลี้ยงสุนัขไว้เป็นเพื่อนหรือเฝ้าบ้าน ควรเลี้ยงสุนัขไทยดีกว่า โดยเฉพาะสุนัขจรจัดที่อยู่ตามโรงเรียน วัด มีให้เลือกมากมาย เมื่อได้สุนัขที่เราชอบแล้วก็เอาไปให้สัตวแพทย์ตรวจรักษาป้องกันโรคต่างๆ โดยเฉพาะวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ควรฉีดปีละ 1 ครั้ง สุนัขไทยมีความฉลาด รักเจ้าของ อดทน เลี้ยงง่าย ทนทาน ซื่อสัตย์ จะอยู่กับเจ้าของไปจนประมาณอายุ 15-20 ปี ซึ่งถือว่าเป็นเพื่อน 4 ขา ที่ดีที่สุด
ผ่านเลนส์ 005~รายงาน
Leave a Reply